En savoir plus
Glowny, tytulowy rozdzial ksiazki jest intelektualnym efektem podrozy po niezwyklych miejscach Ameryki, jaka autor odbyl w 1978 roku szlakiem wyznaczonym wierszami i esejami Czeslawa Milosza. Kresem tej podrozy bylo spotkanie i rozmowa z poeta-profesorem w Berkeley. To wspomnienie zostalo dopelnione relacja z 1984 roku, z drugiego amerykanskiego spotkania z Miloszem, wowczas juz laureatem Nagrody Nobla.
Niewiele brakowalo, a tekst "Ksiazka falszywych prognoz" przyczynilby sie do krajowego wydania "Zniewolonego umyslu" jeszcze przed transformacja ustrojowa. Andrzej Milosz, w porozumieniu z bratem, zaproponowal, by artykul ten wykorzystac jako przedmowe, ktora mogla ulatwic otrzymanie zgody cenzury na publikacje. Zanim jednak doszlo do definitywnych decyzji autora, wydawcy i cenzora, nastapila zmiana ustroju politycznego w Polsce. "Zniewolony umysl" ukazal sie - na szczescie - bez zadnych "bezpiecznikow" czy politycznego alibi w rodzaju przedmowy.
Pelniejsze przedstawienie Czeslawa Milosza jako dyplomaty w sluzbie Polski Ludowej okazalo sie mozliwe dopiero wtedy, gdy opublikowano jego "Raporty dyplomatyczne" (2013). Ten okres w biografii poety staje sie bardziej zrozumialy w swietle jego przedwojennych zwiazkow z lewica, o ktorych informuje rozdzial "Przygody mlodego umyslu".
Gdyby nie szczegolne okolicznosci i kontekst, w jakim poeta zdecydowal sie przypomniec wiersz "Narod" i, co wiecej, podac go - rzekomo po raz pierwszy - do druku w 1983 roku, nie byloby zapewne w tej ksiazce rozdzialu poswieconego temu utworowi.
O ostatnich latach zycia Czeslawa Milosza i jego owczesnej tworczosci traktuja dwa inne rozdzialy. Tematem jednego z nich jest osiedlenie sie poety, w jesieni zycia, w Krakowie (tu poleca sie szczegolnej uwadze jego opinie o Osipie Mandelsztamie i reakcje, z jaka zostala ona przyjeta); drugi - wyraza zainteresowania autora pozna poezja noblisty.
