En savoir plus
Naczelna Izba Gospodarcza to podmiot, ktory wykreowaly obydwie konstytucje II RP. Po raz pierwszy NIG pojawila sie w Konstytucji z marca 1921 roku (art. 68) i choc nie zdolano Izby powolac przez parenascie lat obowiazywania tej ustawy zasadniczej, to w Konstytucji kwietniowej z 1935 roku ja utrzymano (art. 76). Skad sie wziela idea NIG? W szerszym rozumieniu - NIG byla proba poszukiwania odpowiedzi na pytania: jak mocniej, w sposob zorganizowany i instytucjonalny zwiazac zycie gospodarcze (jak to mowiono "sfery produkcyjne") z panstwem. Natomiast z drugiej strony - chodzilo o to, zeby zorganizowany czynnik spoleczny, pochodzacy z kol gospodarczych, wprowadzic w sprawy i struktury panstwowe po to, zeby utozsamial sie z panstwem oraz zeby rozwinac jego podmiotowosc obywatelska. Zycie gospodarcze rozumiane bylo jako kapital i praca - lacznie. W doslownym ujeciu - NIG po raz pierwszy pojawila sie w czasie debaty konstytucyjnej w Sejmie Ustawodawczym. Stala sie dzielem PPS i endecji w tym znaczeniu, ze w reakcji na koncepcje Izby Pracy przedstawiona przez Mieczyslawa Niedzialkowskiego ks. Kazimierz Lutoslawski zglosil projekt artykulu konstytucji, dotyczacy samorzadu gospodarczego, w tym NIG. Taka droga NIG weszla do porzadku konstytucyjnego w artykule 68. Chociaz przed wojna NIG nie zdolano powolac, to mowiono i pisano na ten temat sporo. Poza proba fragmentarycznych studiow (jeszcze w okresie miedzywojnia), czy raczej przyczynkow, NIG nie byla dotychczas przedmiotem badan naukowych. Nie interesowali sie nia ani politolodzy, ani prawnicy, ani historycy. Nie ma opracowania, dotyczacego dyskursu na temat Izby.