En savoir plus
Ponownie narodzisz sie w jakims lonie, ponownie uksztaltuje sie twoj szkielet, ponownie trafi ta wlasnie stronica do tych samych twoich rak, ponownie przemierzysz wszystkie godziny az do godziny twej niepojetej smierci [Borges, Doktryna cykli].
Sformulowanie Jorge Luisa Borgesa wydobywa inspirujaca sile Nietzscheanskiej mysli o wiecznym powrocie, a rownoczesnie uwypukla jej przenikliwy i dojmujacy charakter. Zdanie sobie sprawy z mozliwosci takiego powtorzenia moze prowadzic do zakwestionowania oczywistosci naszego trwania w czasie, wyobcowuje nas z nas samych. Idea wiecznego powrotu sklania do zadania pytania, ktore od tej pory powinno nam towarzyszyc
nieustannie: "Czy chcesz tego jeszcze raz i jeszcze niezliczone razy?".
Hanna Buczynska-Garewicz, komentujac chyba najbardziej znane wyrazenie tej idei - paragraf 341 Wiedzy radosnej - twierdzi, ze na to pytanie mozna odpowiedziec dwojako: wsciekloscia "zgrzytania zebami" lub "boska radoscia powtorzenia", ktora rodzi sie wraz z umilowaniem wiecznego powracania losu. Monografia Boska radosc powtorzenia. Idea wiecznego powrotu ponawia pytanie o filozoficzne znaczenie Nietzscheanskiej idei wiecznego powrotu w przekonaniu, ze wywolane w ten sposob odpowiedzi beda istotne nie tylko dla badaczy pism Nietzschego, lecz takze dla wszystkich zainteresowanych problemem ludzkiego istnienia w czasie.
Prezentowana praca jest proba, z jednej strony, ustosunkowania sie do obecnych w literaturze interpretacji "mysli przepascistej", poddania ich refleksji i krytyce, z drugiej - pokazania nowych mozliwosci jej rozumienia. Obok rozwazan filozoficznych proponuje rozwazania filologiczne, ktore porzadkuja system pojec zwiazanych z kategoria czasu w jezyku greckim oraz w literaturze greckiej.
