En savoir plus
Seneca, yaklasik iki bin yil önce kaleme aldigi Doga Arastirmalarinda dogayi sorgulamadan önce amacini ve sinirlarini söyle aciklamisti
Hem kendisiyle hem de baskalariyla ilgili olaylari öngörüp yönetebilen bir zihne sahip oldugunu düsünenler de vardir. Icinde bizim de bulundugumuz bu evrenin gayesiz oldugunu, doganin rastlantilarla ya da yaptigi seyin bilincinde olmadan hareket ettigini düsünüyorlar. Bütün bunlari ögrenmeye ve nesnelere sinirlar atfetmeye ne deger biciyorsunuz Örnegin Tanri ne kadar muktedirdir Ilkin kendi mi maddeyi yaratti, yoksa zaten var olan bir maddeyi mi kullandi Tasarim mi maddeden önce geldi, madde mi tasarimdan
Tanri istedigi her seyi yaratabilir mi, yoksa eserinde herhangi bir bozukluk olmasa da, islenmesi zor bir maddeden yararlanan bir sanatci gibi, bircok yaratiminda isledigi madde onu yaniltabilir mi Bütün bunlari arastirmak, ögrenmek ve onlar üzerinde yogunlasmak, nicin ölümlülügün sinirlarini asmak ve daha iyi bir kader yazmak anlamina gelmesin Bütün bunlarin senin ne isine yarayacagini mi soruyorsun Bu sayede hicbir seyi degilse de en azindan her seyin Tanri ölcüsünde kisitli oldugunu bilmis olacagim.
Belki de bu yüzden Seneca, klasik sifatini fazlasiyla hak eden Doga Arastirmalarinda sadece doga olaylarini tasnif ederek yorumlamakla kalmadi; bunu yaparken, Aristotelesten veya diger Yunan doga bilimcilerinden farkli olarak, devrinin sorunlarina da degindi. Gecerli kehanet anlayislarini ve batil inanclari elestirdi. Örnegin, Zeusun yildirim oku firlatamayacagini, cünkü yildirimlarin dogal bir fenomen oldugunu söyledi. Vezüv patlamasiyla ilgili Antikcagdaki ikinci temel kaynak olma özelligi tasiyan eserinde, depremin dogal nedenlerine iliskin farkli görüsleri aktarmakla yetinmeyerek deprem korkusunun yersizligini Stoa felsefesine göre elestirdi, hatta bu korkuya karsi tesellilerini sundu. Dogayi insandan ayirmadi ve toplumsal elestiri ve önerilerini ondan iki bin yil sonra neredeyse hala ayni dertlerden muzdarip okurlariyla paylasti.
Senecanin bugüne dek dilimize kazandirilmamis Doga Arastirmalarini C. Cengiz Cevik, Latince aslindan cevirdi.
