Ulteriori informazioni
Trzecia i ostatnia czesc opowiesci o Lemkowszczyznie, bedaca kontynuacja ksiazek Lemkowszczyzna po obu stronach Karpat i Lemkowszczyzna. Czas wojny i pokoju. Opisano tu najdramatyczniejszy okres jej historii, ktory zawazyl na lemkowskim "byc, albo nie byc". Kampania wrzesniowa 1939 r. i operacja dukielsko-preszowska byly tylko przerazajaca uwertura do wydarzen majacych nastapic w latach 1945-1947, a wiec przymusowych wysiedlen na Ukraine sowiecka i akcji "Wisla", podczas ktorej niemal wszystkich Lemkow wywieziono na tzw. Ziemie Odzyskane, przypinajac im etykietke "ukrainskich bandytow". Czasy PRL-u to okres inwigilacji, zycia w strachu i niemoznosci dzialalnosci spolecznej czy politycznej. Dopiero po 1990 r. zaczely powstawac lemkowskie organizacje podtrzymujace odrebnosc tej mniejszosci etnicznej, a mozna rowniez powiedziec, ze narodu.
Umieszczone na okladce zdjecie, lemkowskiego pogrzebu z czasow II wojny swiatowej, ma gleboko symboliczna wymowe. Wydarzenia lat 1944-1989 wskazywaly na to, ze Lemkowszczyzne czeka nieuchronna zaglada.
Po 1990 r. rozpoczal sie jednak renesans lemkowskiej swiadomosci i choc tych ktorzy mienia sie Lemkami jest tak niewielu, to jednak coraz zywsza jest nadzieja, ze fenomen Lemkowszczyzny nie zostanie utracony, lecz zyc bedzie jeszcze dlugie lata.