Ulteriori informazioni
Dr Jerzy Palosz - historyk, prawnik, wieloletni dziennikarz "Gazety Krakowskiej", obecnie wykladowca w Katedrze Kulturoznawstwa i Filozofii Wydzialu Humanistycznego AGH w Krakowie. Od lat zajmuje sie badaniem dzialan wojennych na froncie wschodnim podczas I wojny swiatowej.
W czasie krotkich przerw w podrozy co ciekawsi swiata zolnierze zwiedzali nieznane im miasta, a inni po prostu spedzali czas w knajpach. Potem tory sie konczyly i zaczynal sie dlugi, wyczerpujacy marsz. Glod, skwar, pragnienie albo dojmujace zimno. Pierwsze doswiadczenia realnej wojny, zniszczenia, krzyze na grobach poprzednikow, pierwszy widziany na wlasne oczy trup w takim samym mundurze. Pierwszy przeciwnik, zwykle jeniec lub zabity. Pierwsze dni w okopach. Potem walka i w zaleznosci od szczescia lub przeznaczenia - szpital, niewola albo grob. Przy duzej dozie szczescia - powrot do domu. Ale, dodajmy, wracal czlowiek zupelnie inny od tego, ktory na wojne wyruszal. Ten zostal na zawsze gdzies na polach bitewnych w Galicji, "Rosyjskiej Polsce", Prusach Wschodnich czy Rosji.
Fragment ksiazki
Autor zwrocil szczegolna uwage na te fragmenty zolnierskiej literatury dokumentu osobistego, w ktorych doskonale czytelne jest arcyludzkie wspolodczuwanie krzywd, nedzy, utraty najblizszych, koniecznosci opuszczenia domu rodzinnego. Do empatii sklanialy takze widoki zrujnowanych, wypalonych miasteczek i wsi, zniszczonych, pooranych umocnieniami pol, na ktorych jedyne zniwo zbiera wojna. Podobnych refleksji nie ma w publikacjach zachodnio-europejskich. Osobny rozdzial Jerzy Palosz poswiecil wojskowej sluzbie zdrowia, pomocy doraznej, leczeniu chorob zakaznych, hospitalizacji, profilaktyce, wreszcie chirurgii i ortopedii. Uwzglednil rowniez aksjologiczne skutki wojny, pojmowanej jako przezycie wewnetrzne, wskazujac przy tym, ze kryzys wartosci w duzym stopniu powodowaly ciezkie kontuzje i zespoly psychosomatyczne. Swoje spostrzezenia poparl opiniami lekarzy i publicystow [...].
Fragment recenzji dr. hab. Jacka Rozmusa, prof. Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
