Ulteriori informazioni
Reformacja byla przelomem w historii Kosciola i tej czesci chrzescijanstwa, ktora do czasu zaistnienia tego zjawiska znajdowala sie pod papieska obediencja. Rozlam wyznaniowy, ktory powstal tylez w wyniku zainicjowanych przez reformacje procesow, ilez w wyniku intensywnej ewolucji Kosciola katolickiego nakierowanej na tworzenie odrebnej w stosunku do reformacji tozsamosci doktrynalnej, zaowocowal nie tylko powstaniem dwubiegunowego systemu wyznaniowego, oscylujacego miedzy starym i nowym Kosciolem. Powstalo wowczas multikonfesyjne chrzescijanstwo zachodnie. Narodzil sie nie tylko luteranizm, ale tez zwinglianizm, kalwinizm, anabaptyzm, spirytualizm, anglikanizm. W obrebie tych
nurtow religijnych, jak i poza nimi, ksztaltowaly sie nastepnie rozne orientacje i specyficzne zjawiska wyznaniowe.
Reformacja nie jest zwiazana jednak wylacznie z dziejami koscielnymi i dotyczy nie tylko historii doktryn wyznaniowych. Odcisnela sie ona silnym pietnem na kazdej dziedzinie zycia owczesnego spoleczenstwa. Religia i Kosciol nie tworzyl bowiem w tamtej epoce jednej z jego odseparowanych sfer, specyficznie zwiazanej z duchownym wymiarem egzystencji, lecz dotyczyly calego systemu. Z perspektywy 500 lat od momentu symbolicznego narodzenia sie reformacji w 1517 r. widac to ostro i wyraznie. Kazde z wyznan powstalych w wyniku reformacji charakteryzowal zwiazek nie tylko ze specyficzna teologia, ale takze z indywidualna kultura konfesyjna, wyrazajaca rowniez spoleczne i polityczne idealy. Systemy konfesyjne tworzyly tez specyficzne organizacje koscielne, polaczone scislymi zwiazkami zarowno natury ideowo-religijnej, jak i organizacyjnej z systemami politycznego sprawowania wladzy. Rownoczesnie one same byly czescia systemu wladzy i zarzadzania spolecznosciami. W zwiazku z tym specyfika konfesji nie tylko wywolywala przeksztalcenia strukturalne Kosciolow i znamiennie okreslala je w odniesieniu do innych wladz, ale tez generowala inicjatywe tych wladz do formowania zwiazkow zaleznosci z Kosciolem na nowy sposob.
