Ulteriori informazioni
Przedstawiona w tej ksiazce analiza polskich idei politycznych XVI wieku, ksztaltowanych w ramach dyskursu republikanskiego, jako przynalezacych do klasycznej tradycji republikanskiej, ukazuje zarazem istote wlasciwego dla tej tradycji namyslu politycznego i znaczenie jej najwazniejszych kategorii, jak i niezwykle bogaty koncepcyjnie dorobek polskich autorow poznego renesansu. Nie jest to krytyczne studium polskiej szesnastowiecznej mysli politycznej jako takiej, lecz jej glownych pojec i koncepcji, ze szczegolnym uwzglednieniem ich zrodel ideowych oraz kontekstu politycznego i historycznego, w jakim byly rozwijane. Najwazniejsze wsrod nich sa pojecia rzeczypospolitej, wspolnoty, sprawiedliwosci i prawa oraz wolnosci (normatywne podstawy ladu politycznego), cnot obywatelskich, obyczaju, dobra publicznego i obywatelskosci (moralne podstawy ladu politycznego) oraz ustroju mieszanego, wladzy i zwierzchnosci (instytucjonalne podstawy ladu rzeczypospolitej). Tlem i punktem odniesienia dla tych dociekan jest przedstawiona w pierwszej czesci ksiazki analiza antycznej, wywodzonej od Arystotelesa, i wczesnonowozytnej tradycji republikanskiej, rozwijanej najszerzej w Wenecji, Florencji i w Anglii w XV i XVI wieku. Pozwolila ona ustalic i ukazac republikanski wzorzec myslenia o polityce jako pewna spojna teorie ladu politycznego wykorzystywana i rozwijana przez polskich autow okresu odrodzenia.
"Pytajac o lad rzeczypospolitej w odniesieniu do antycznej i wczesnonowozytnej tradycji republikanskiej, pytamy przede wszystkim o te kategorie, ktore stanowia o istocie rzeczypospolitej, wolnej wspolnoty politycznej, ktore przesadzaja o tym, ze to wlasnie rzeczpospolita moze byc uznana za uosobienie ladu zgodnego z istota czlowieka i natura jego powinnosci rozpoznawanych przez rozum. Kategoria ladu politycznego nie odnosi sie wiec tylko do zasad ustrojowych, do zespolu instytucji i sposobu politycznej organizacji wspolnoty, ale nade wszystko do norm i wartosci, w oparciu o ktore pewne rozwiazania ustrojowe moga dobrze funkcjonowac. Jest to pojecie szersze, ale i bardziej ukontekstowione, owe normatywne podstawy ustroju sa bowiem ksztaltowane w okreslonym kontekscie historycznym i spolecznym i tylko w pewnym sensie maja charakter uniwersalny, w tym, w jakim odnoszone sa do uniwersalnego wzorca rzeczypospolitej uchwytywanego przez rozum". (...) Jest to pierwsza monografia, ktora podejmuje probe analizy polskich idei politycznych XVI wieku jako przynalezacych do tej tradycji mysli politycznej, ktora okresla sie mianem klasycznej tradycji republikanskiej, dociekajaca zarazem istoty namyslu politycznego formulowanego w ramach tej tradycji, jak i jej zawartosci pojeciowej.
Fragment Wstepu
