Read more
Orta Asyadaki en yaygin ortak destanlarin basinda gelen Bozoglan Destani, ayni zamanda Yusuf Ahmet Destani olarak bilinir. Tarz olarak Köroglu Destaninin devami niteligindedir ve icinde Körogluna atif vardir. Harezm cevresinde türedigi anlasilan destanin icerigi yakin zamanlara, Iranda Safevi hakimiyeti sonrasina isaret etse ve cok sayida hükümdarin adi gecse de, destan kahramanlarina bakarak bir tarihleme yapmak mümkün gözükmemektedir, zira bu hükümdarlarin hicbiri tarihte bilinmez. Sadece düsman ülke Misirin hükümdari Güzel Sahi Safevi Sah Ismail olarak teshis edebiliyoruz. Anlati esas olarak, Bozoglan Hanin yegeni olan Yusuf ve Ahmet adindaki Türkistanli iki yigidin Misirda esir düsmeleri ve sonra kurtulmalari üzerinedir. Dolayisiyla Orta Asyanin Türkmen ve Özbekleri ile Safevi Irani arasindaki mücadele destana yansimistir.
Destanin, Türkmenistandan Dogu Türkistana kadar daha önce yayimlanan veya derlenen cesitli nüshalari bilinmekteydi ancak ilk kez Fergana bölgesinden elyazmasi bir nüshasi bulundu. Üstelik ic kisimlarda karisiklik olsa da, bastan sona kopuklugu olmayan nadir bir nüsha olarak kayda girdi. Ruslarin Hokand Hanligini isgali sirasinda yakilan kitaplar arasindan kurtarilip bir sandiga konan eser, yüz elli yil sonra gün yüzüne cikartilarak, son Hokand haninin vezirinin soyundan gelen Momuncan Isabaev tarafindan Türk arastirmacilara yayimlanmak üzere teslim edildi. Gec dönem Cagatay lehcesinde yazilan bu degerli destan metnini Türkiye Türkcesine aktarmak ve yayimlamakla, onu atesler arasindan alip kurtaranlara karsi görevimizi yerine getirdigimizi düsünüyoruz.
