Read more
Temelleri klasik cumhuriyetci dusunceye dayanan ve antik cag uygarliklarinda dahi ornekleri oldugu bilinen gorevde rotasyon ilkesi, secimle veya atamayla gelinen makamlara iliskin demokratik bir gerekliligi ifade etmektedir. Bu gereklilik, mesruiyetini dogrudan halktan alan ve onemli yetkilerle donatilmis bulunan kamusal makamlar bakimindan cok daha belirgindir. Fevkalade yetkileri haiz bir baskanin halk tarafindan secildigi baskanlik sistemlerinde baskanin gorev suresi ve yeniden secilme imkani ile buna yonelik sinirlamalar, bu itibarla, anayasa muhendisliginin temel ilgi alanlarindan birini olusturmaktadir. Calismada baskanlik sistemlerinde anayasal gorev suresi duzenlemelerine iliskin teorik hususlar yaninda, baskanlik sisteminin uygulandigi devletlerde gorev suresi kurallarinin anayasalarda ne sekilde duzenlendigi karsilastirmali olarak incelenmistir. Bunun yani sira, baskanin gorev suresine iliskin anayasa kurallarinin uygulamada gosterdigi ozellikler, gorev suresi manipulasyonlari ve bu amacla kullanilan hukuk-ici stratejiler cercevesinde degerlendirilmistir. Yapilan inceleme neticesinde anayasa hukumleri ile uygulamanin birbirine uygun düsmedigi; otoriter egilimleri olan guclu liderlerin gorev suresi sinirlamalarinin ustesinden gelmek uzere cesitli stratejiler gelistirdigi tespit edilmistir. Anayasal demokrasiye yonelik tehditler karsisinda etkili olmasi beklenen mekanizmalarin ise cogu durumda kendilerinden beklenen fonksiyonu yerine getiremedikleri saptanmistir. Cumhurbaskaninin gorev suresine iliskin duzenlemelerin Türkiyedeki tarihsel degisimi ile anayasa degisikliklerinin gorevdeki Cumhurbaskanlarina etkisine iliskin uygulamada ortaya cikan anayasal sorunlar -Cumhurbaskani Abdullah Gülün görev süresi ve Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdoganin yeniden adayligi- da calisma kapsaminda incelenmistir.ARKA KAPAKTAN
