Read more
Yabancilik unsuru barindiran bir uyusmazlik bakimindan birden fazla devlet mahkemesinin yetkili olabilecegi genel olarak kabul edilse de münhasir yetki kurallari milletlerarasi yetki alanindaki bu temel kuralin istisnasini teskil etmektedir. Devletlerin menfaatlerini yakindan ilgilendiren bazi uyusmazliklar bakimindan karsimiza cikan münhasir yetki kurallari, münhasiran söz konusu devletin mahkemelerinin yetkisinin öngörüldügü ve baska devlet mahkemelerinin yetki kullanmasinin kabul edilmedigi kurallardir. Aralarinda yeknesak AB hukukunun da bulundugu bazi hukuk sistemlerinde forum devleti mahkemelerinin hangi hallerde münhasir yetkili olacagi acik bir kanuni düzenlemeyle tespit edilmisse de Türk hukuku bu anlayisi kabul etmemistir. Benzer sekilde, bu kurallarin temel unsurlari ve varlik sebepleri de bugüne kadar doktrinde kapsamli sekilde ele alinmamistir. Bu eksikligi giderme hedefiyle yola cikan calismamizda münhasir yetki kavrami dört bölümde incelenmistir. Ilk bölümde milletlerarasi yetki kavraminin anlami ve devletlerce milletlerarasi yetki kurallari ihdas edilirken göz önünde bulundurulan temel alinan esaslar incelenmistir. Ikinci bölümde münhasir yetki kavraminin anlami, varlik sebepleri, temel özellikleri ve islevleri ortaya konmustur. Ücüncü bölümde Türk hukuku ve karsilastirmali hukukta karsimiza cikan bazi milletlerarasi yetki kurallarinin münhasir yetki kurali teskil edip etmedigi tartisilmis ve Türk hukukundaki münhasir yetki kurallari tespit edilmeye calisilmistir. Son bölümde ise münhasir yetki kavrami ile baglantili bazi konular arasindaki iliski ele alinmistir.
