Read more
Bradosti arasinda cereyan eden ve Dimdim Kalesi Kusatmasi olarak bilinen savas Safevi kaynaklarinda ayrintili olarak ele alinmis ve bu tarihi hadise Kürt sözlü kültüründe destanlasarak yüzyillarca söylenegelmistir. Bu calismada Dimdim Kalesi kusatmasinin öncesi, kusatmanin sebepleri ve destansi anlatimlara yansimalari tahlil edilmistir. Olayin Safevi kroniklerindeki kayitlarinin birebir cevirileri yapilmis ve bircok varyanti bulunan Dimdim Destaninin bir varyanti paylasilarak tarihi kayitlarla mukayese edilmistir.
Ilgili kisimlarinin cevirilerinin paylasildigi ve birbirlerine yakin dönemlerde telif edilen dört Safevi kroniginde ayni konu farkli müelliflerce kaleme alinmis ve farkli bakis acilarini yansitmislardir. Dolayisiyla Dimdim Kalesi kusatmasi ve Emir Han Bradostinin serencami konusunda Safevi tarihcilerinin birbirlerini tamamladiklari söylenebilir. Dört kronigin birlikte okunup degerlendirilmesi bahsi gecen konuya iliskin bütüncül bir bakis acisinin olusmasina ve Dimdim Destaniyla birlikte degerlendirildiginde hadisenin büyük ölcüde vuzuha kavusmasina olanak saglayacagina süphe yoktur.
Dimdim Kalesinin Safevilerce kusatilmasi, kale mahsurlarinin katledilmeleri, akabinde yasanan Mukri katliami Kürt tarihinin trajik hadiselerinden birisidir. Ancak bu trajediden bir destan yaratan Kürtler, kahramanligin, fedakarligin, dayanismanin, gayret ve cesaretin önemli bir nisanesi olan Dimdim Kalesi direnisini kusaktan kusaga aktararak hafizalarda canli kalmasini saglamislardir. Irandan Suriyeye, Iraktan Türkiyeye ve Kafkasyaya kadar cok genis bir cografyaya yayilan ve yayildikca yeni motiflerle bezenen Dimdim Destani, Kürtlerin toplumsal hafizasinin ortak bir yaratisi olmus, her cografyadan farkli duygular yüklenerek sözlü bir tarih vesikasina dönüsmüstür.
Safevi Kroniklerinde Dimdim Kalesi Kusatmasi ve Emir Han Bradosti Xan Lepzrn
