Read more
Tam bir özgürlük ve hosgörü abidesi olan Fatih Sultan Mehmetin Istanbul surlarini yikip sehre girdikten sonra azinliklara tanimis oldugu inanc ve ibadet serbestiyeti, azinlik ve yabanci okullarinin Osmanli Devletinde acilip, yayginlasmasina da firsat hazirlamistir. Bu ise egitimde kumpas faaliyetlerinin de baslangici olmustur.
Büyük bir gizlilik ve titizlikle kumpas faaliyetlerini sürdüren azinlik ve yabanci okullari, bir amac birligi icinde hareket ederek, Hiristiyanlik inancini yaymak, Osmanli Devletinin ekonomisini kontrol etmek, siyasi liderler yetistirmek, Osmanli Devletini bölerek, okullardan mezun olan ögrencilerden bir seckinler grubu olusturmak ve Türk devlet politikalarini etkilemek gibi amaclar icin faaliyet göstermislerdir.
Yerli ve yabanci misyonerler, kendilerine destek veren dis devletlerin de destegiyle, tam dört asir boyunca, Osmanli topraklarinda okul acma yarisina girmislerdir. Bu okullarin sayisi zaman zaman devlet okullarini da gecip, en ücra köselere kadar yayilmistir. Imparatorlugu bir ag gibi kusatan bu egitim kurumlari, Türk toplumuna karsi, dis devletlerin emellerine alet olmuslardir. Osmanlidan günümüze uzanan bu problem, Türk siyasi ve kültür hayatini cesitli yönleriyle etkilemistir.
Kumpas Okullari Misyonerlerin Egitim Faaliyetleri adiyla ele aldigimiz bu calismayla; Osmanlidan günümüze azinlik ve yabanci okullarinin nasil kurulup gelistigi, daha cok hangi bölgeleri tercih ettikleri, nasil calistiklari, gizli ve acik emellerinin ne oldugu, hangi güclerle isbirligi icinde bulunduklari, neleri sunmak istedikleri ve yetistirdikleri ögrencilerle, Osmanli ve Cumhuriyet döneminde ne gibi amac güttükleri ortaya konulmak istenmistir. Ayrica son günlerde sikca basina konu olan Evengelislere de isaret edilmistir.
