Read more
Bialorus podczas okupacji niemieckiej w latach 1941-1944 stala sie polem trzyletniej konfrontacji kilku racji panstwowych i narodowych. Wszystkie walczace strony na miare swoich mozliwosci zmuszaly miejscowa ludnosc do posluszenstwa za pomoca terroru i przemocy. Grabiez mienia nalezacego do mieszkancow stala sie zjawiskiem powszechnym. Najwiecej ofiar przynioslo starcie dwoch totalitaryzmow - komunistycznego i faszystowskiego, z ktorych kazdy mial zwolennikow wsrod miejscowej ludnosci. Setki tysiecy ludzi bylo powiazanych z niemieckim systemem wladzy okupacyjnej lub podziemiem sowieckim. Na froncie wojny domowej na Bialorusi ginelo znacznie wiecej ludzi niz podczas trwajacej tu zbrojnej konfrontacji niemiecko-sowieckiej. Konfliktowi sowiecko-niemieckiemu towarzyszyly sprzecznosci interesow politykow reprezentujacych narodowe racje stanu - bialoruskie, polskie, ukrainskie, rosyjskie, ktorych konsekwencja byly tysiace kolejnych ofiar. Okupacja i walka o przetrwanie wyzwolily wsrod zwyklych ludzi najprymitywniejsze instynkty. Tysiace mlodych ludzi otrzymalo z rak hitlerowcow ogromna wladze, ktora czesto wykorzystywali przeciwko swoim rodakom i sasiadom. Ci, ktorzy trafili do partyzantow, mieli wrecz polityczny i moralny nakaz ich fizycznej likwidacji. Lasy zaroily sie od roznych grup zbrojnych, ktorych charakteru nie sposob okreslic. Znikla granica miedzy bandytyzmem i dzialalnoscia z pobudek politycznych. Najwieksze ofiary wojny ponosili ci, ktorzy chcieli jedynie przetrwac koszmar kolejnej okupacji.
