Read more
Marne czasy, kiedy ogloszono "bankructwo nauki", minely, era materialistyczna, kiedy filozofie przejeli "ubodzy duchem", zakonczyla sie. We wszystkich dziedzinach wiedzy naukowej i w samej filozofii obserwujemy radykalne burzenie starego i wznoszenie nowego lub w jego przededniu. Okres zwatpienia, dekadencji, chorobliwej niemocy, apatii i kwietyzmu jest poza nami! Nieslychane wstrzasy we wszystkich dziedzinach wiedzy przyrodniczej sa jedynie skutkiem poteznego wzrostu i ujawnienia sie nowych sil i nowego zycia; fascynujace porywy i coraz bardziej rozjasniajace swiatlo naszej przeszlosci we wszystkich dziedzinach wiedzy humanistycznej tez o tym swiadcza; wnikliwe dazenie ducha filozoficznego, prowadzace do najskrytszych jego glebin, w filozofii, w jego wlasnej samoswiadomosci ujawnia te sama ceche naszych czasow! I nie w przededniu wielkiej epoki sie znajdujemy, lecz jestesmy juz w niej, w jej niepowstrzymanym pedzie!
I dzisiaj jestesmy swiadkami znamiennego faktu aktualnego wyrazenia ducha naszych czasow! W jednym celu chcemy zjednoczyc swoje roznorodne dazenia i jedna idea jednoczy nasze roznorodne drogi; przyciagnal nas tu ten duch naszych czasow. Jakby skromne nie byly nasze wlasne cele, to wzywa nas do ich realizacji ten sam duch historii, ktory prowadzi za soba rowniez cala wspolczesna kulturalna ludzkosc.
Gustaw Szpet z wykladu "Idea nauki podstawowej"