Read more
Z perspektywy czasu listy pisane i otrzymywane przez Jana Nowaka-Jezioranskiego wydaja sie najcenniejszym zrodlem do dziejow Rozglosni Polskiej Radia Wolna Europa. Niniejszy tom zbiera korespondencje Jana Nowaka z Adamem Ciolkoszem, jednym z liderow PPS poza krajem, oraz ze znakomitym publicysta Aleksandrem Bregmanem.
Ciolkosz i Bregman nalezeli do waskiego grona kluczowych wspolpracownikow Radia. Ich zainteresowania, obejmujace sytuacje polityczna w kraju i za granica, dzieje idei oraz historie Polski, a takze specyfike dziennikarstwa radiowego, przekladaly sie na atrakcyjnosc i skutecznosc Rozglosni.
W korespondencji Nowak ustalal szczegoly wspolpracy, wymienial sie zdobytymi informacjami, konsultowal ocene wydarzen w kraju, komentowal poglady oraz pozaradiowe aktywnosci swoich rozmowcow. Listy wymieniane z Ciolkoszem zawieraja ponadto przenikliwa ocene politycznej dzialalnosci emigracji. Z kolei korespondencja z Bregmanem rzuca ciekawe swiatlo na poglady Nowaka w kwestii stosunkow polsko-niemieckich.
"Spiesze zawiadomic Pana, ze dzis wycofano sie z projektu wprowadzenia cenzury prewencyjnej naszych skryptow. W najblizsza sobote wylatuje do Nowego Jorku i czeka mnie tam ciag dalszy przeprawy w sprawie nazwy Stacji. Brak mi slow uznania dla postawy polskiego zespolu w tych krytycznych chwilach. Gdyby nie ta niezlomna solidarnosc - obecny epizod zakonczylby sie prawdopodobnie moim odejsciem i pozbawieniem naszej Stacji wszelkiego charakteru polskiego".
Jan Nowak do Adama Ciolkosza, 1958
"Miara przebrala sie, gdy uniemozliwiono nam nadanie do Polski rezolucji Kongresu Polonii Amerykanskiej z uwagi na ustep, dotyczacy granicy na Odrze i Nysie. Poniewaz wszelkie proby ugodowego zalatwienia sprawy [...] nie daly dotychczas rezultatow [...] zapowiadamy, ze bedziemy zmuszeni do przerwania pracy w dniu 20 pazdziernika [...]".
Jan Nowak do Aleksandra Bregmana, b.d.
Jan Nowak-Jezioranski (1914-2005) - wlasc. Zdzislaw Antoni Jezioranski, polityk, publicysta, pisarz, a takze kolekcjoner sztuki; z wyksztalcenia ekonomista. Slynny Kurier z Warszawy. Bral udzial w kampanii wrzesniowej 1939 roku i dzialalnosci konspiracyjnej. Po wojnie na emigracji. Wieloletni dyrektor Rozglosni Polskiej Radia Wolna Europa oraz konsultant Rady Bezpieczenstwa Narodowego w Stanach Zjednoczonych w czasie prezydentury Jimmy'ego Cartera. Wspieral opozycje demokratyczna w kraju. Odegral istotna role w staraniach Polski o przyjecie do NATO. Jego najglosniejsze ksiazki to "Kurier z Warszawy" (1978), "Wojna w eterze" (1985/1986), "Polska z oddali" (1988), "Polska droga ku wolnosci" (1974), "Polska pozostala soba" (1980), "W poszukiwaniu nadziei" (1993), "Rozmowy o Polsce" (1995). Jan Nowak-Jezioranski zostal uhonorowany Orderem Orla Bialego oraz czterema doktoratami honoris causa polskich uniwersytetow, otrzymal takze wiele nagrod literackich i dziennikarskich. Jego archiwum znajduje sie w Ossolineum.
