Read more
Niezwykle swiadectwo kobiet poddanych represjom tylko za to, ze byly Polkami
Ksiazka zawiera wspomnienia i swiadectwa kobiet wywodzacych sie z Kresow II Rzeczpospolitej. Ich los byl typowy dla dziewczat polskich z tych terenow.
Po zajeciu Kresow przez Sowietow, jedne zostaly deportowane do Kazachstanu, inne na Sybir wraz ze swymi matkami czy dziadkami. Ich ojcowie, w wiekszosci oficerowie Wojska Polskiego, dostojnicy panstwowi, urzednicy badz policjanci, aresztowani wczesniej, juz przebywali w obozach, z ktorych zwykle nie wracali.
Unikatowy charakter maja wspomnienia Reginy Szablowskiej-Lutynskiej. W wieku 11 lat zostala ona wraz z matka i dziadkami zeslana do polnocnego Kazachstanu. Bedac tam, prowadzila pamietnik, zapisujac w nim codziennie, w punktach, najwazniejsze wydarzenia kazdego dnia. To jedyne tego typu zapiski sporzadzone przez polskie dziecko, zeslane na dalekie stepy. Dlatego tez relacje Reginy Szablowskiej-Lutynskiej, choc subiektywne, maja bezcenna wartosc dokumentalna.
Niemniej wazne dla poznania i zrozumienia losow Polakow na Wschodzie sa swiadectwa tych Polek z Kresow, ktore z wyroku historii lub wyboru rodzicow pozostaly na zawsze w Rosji, na Ukrainie, w Kazachstanie lub w Moldawii. Nigdy nie przestaly byc Polkami, a ich ostoja pozostal Kosciol Katolicki. W jego obronie walczyly.
W ksiazce znalazly sie relacje Janiny Gorskiej ? zywej legendy Polonii w Bielcach, Ludmily Walewicz ? dzialaczki polskiej z Gagauzji (Moldawia), Antoniny Bielolus z Mohylowa Podolskiego (Ukraina), Marii Jasinskiej z Tambowa (Rosja), Zofii Sobczak z Zanaszaru (Kazachstan) i Miroslawy Jefimowej z Wladywostoku (Rosja).
Oto kresowe dziewczyny, ktorym w trudnych czasach przyszlo zdac egzamin z zycia. I zdaly go celujaco.
Marek A. Koprowski
Pisarz, dziennikarz, historyk zajmujacy sie tematyka wschodnia i losami Polakow na Wschodzie. Plonem jego wypraw i poszukiwan jest wiele ksiazek, z czego kilkanascie ukazalo sie nakladem Wydawnictwa Replika. Za serie Wolyn. Epopeja polskich losow 1939-2013 otrzymal Nagrode im. Oskara Haleckiego w kategorii "Najlepsza ksiazka popularnonaukowa poswiecona historii Polski w XX wieku". Jest tez laureatem nagrody "Polcul - Jerzy Bonicki Fundation" za dzialalnosc na rzecz utrzymania kultury polskiej na Wschodzie.
Marek Koprowski jest jednym z najciekawszych polskich popularyzatorow historii.
"Do Rzeczy"