Doktor Faustus

Przeklad: Maria Kurecka i Witold Wirpsza
Wstep i opracowanie: Hubert Orlowski

Powiesci Manna wyczekiwano z niecierpliwoscia, czego najlepszym dowodem byl wysyp recenzji i komentarzy po jej wydaniu w 1947 roku. Spodziewano sie, ze ksiazka udzieli odpowiedzi na pytanie, dlaczego narod "poetow i myslicieli" stal sie na dwanascie lat ojczyzna "sedziow i katow" (slowa Karla Krausa). Nie powinno zatem dziwic, ze interpretacja "Doktora Faustusa" jako powiesci-paraboli zdominowala jej recepcje, a stawianie znaku rownosci miedzy kuszeniem Adriana Leverkühna a uwiedzeniem narodu niemieckiego przez nazizm stalo sie czytelniczym nawykiem.
Huber Orlowski we "Wstepie" do niniejszej edycji zwraca uwage na nurt kontestujacy te tradycje. Przywoluje m.in. opinie Stanislawa Lema: "Diabel faszyzmu to wielki i straszny skutek przyczyn malych i trywialnych, to reakcja lawinowa, zapoczatkowana rozkladem spolecznym. Tak wiec «Doktor Faustus» milczy o Niemcach z czasow polowy naszego stulecia. Opowiada podniosla historie pewnego artysty, ktory mial szczescie wyjatkowe przezyc tragedie, a zatem rzecz pelna najglebszej wymowy cierpienia uzasadnionego, winy i kary zasluzonej".
Komukolwiek przyznamy racje, "Doktor Faustus" pozostanie arcydzielem sztuki powiesciowej XX wieku.

"Samotny mysliciel i badacz, teolog i psycholog w swej pustelni, ktory w pozadaniu rozkoszy swiatowych i wladzy nad swiatem zapisuje wlasna dusze diablu - czyz nie nastal teraz wlasciwy moment, aby w tym obrazie ujrzec Niemcy, dzis, gdy Niemcy doslownie diabli wzieli. Wielkim bledem sagi i dramatu jest to, ze nie wiaza Fausta z muzyka. Musial byc muzykalny, musial byc muzykiem. Muzyka jest obszarem demonicznym".
Thomas Mann, "Niemcy i narod niemiecki"

"«Doktor Faustus» juz w chwili powstania [...] stal sie jednym z wazniejszych punktow w powojennej dyskusji na temat niemieckiej tozsamosci. Dyskusja ta trwa do dzisiaj, do dzisiaj tez ksiazka Tomasza Manna odgrywa w niej istotna role. Ale obok tej dyskusji toczy sie inna: to dyskusja na temat autonomii sztuki, suwerennosci literatury. I tu rowniez powiesc Manna odgrywa role znaczaca: ta ksiazka bardziej niz wszystkie inne jego dokonania skupia uwage na etycznym wymiarze dziela literackiego".
Leszek Szaruga

Thomas Mann (1875-1955) - wybitny prozaik niemiecki, od 1933 roku na emigracji, autor esejow, pism publicystycznych i autobiograficznych oraz dziennikow. Laureat Literackiej Nagrody Nobla z roku 1929 za powiesc "Buddenbrookowie" (1901). Jego najwazniejsze dziela to opowiadanie "Smierc w Wenecji" (1912) oraz powiesci: "Czarodziejska gora" (1924), "Jozef i jego bracia" (tetralogia publikowana w latach 1933-1943), "Doktor Faustus" (1947) i "Wyznania hochsztaplera Feliksa Krulla" (1954). W 1936 roku zostal pozbawiony niemieckiego obywatelstwa. Od pazdziernika 1940 roku nadawal za posrednictwem BBC comiesieczne mowy do niemieckich sluchaczy "Deutsche Hörer!". Byl reinterpretatorem niemieckiej tradycji romantycznej, a w swoich utworach czesto poruszal watki biblijne. Jego powiesci maja gleboko intelektualny i humanistyczny charakter.

Product details

• Authors: Thomas Mann
• Publisher: Ossolineum
• Languages: Polish
• Product format: Hardback
• Released: 01.01.2018
• No. of pages: 984
• Weight: 565 g
• Subject: Fiction > Narrative literature