Read more
Bill Gates to niewatpliwie utalentowany programista, ktory dzieki ciezkiej pracy zbudowal jedna z najbardziej rozpoznawalnych firm na swiecie. Ale czy udaloby mu sie to, gdyby jako nastolatek nie mial dostepu do zaawansowanego komputera, o ktorym wiekszosc jego rowiesnikow mogla tylko pomarzyc? A Mona Lisa - czy to faktycznie wybitne arcydzielo, czy moze jedynie obraz, ktory znany jest z tego, ze jest znany?
Na te pytania probuje odpowiedziec Robert H. Frank - swiatowej klasy ekonomista i jeden z najpopularniejszych wykladowcow w Stanach Zjednoczonych. Jego zdaniem istnieje cos, co czesto bywa pomijane w historiach spektakularnych sukcesow. Cos, co mogloby oslabic przeslanie trenerow rozwoju osobistego twierdzacych, ze "twoje osiagniecia zaleza tylko od ciebie". Cos, co mogloby podkopac opowiesc uzasadniajaca rosnace nierownosci.
Chodzi o szczescie.
Zdaniem Franka szczescie to nie tylko wyjatkowy zbieg okolicznosci czy drobne, losowe zdarzenie, ktore w jakis cudowny sposob wplywa na nasze zycie. To wszystko, co moze pomoc czlowiekowi zdobyc przewage nad innymi. Jesli jedna z pewniejszych drog do odniesienia sukcesu jest edukacja, szczesciem moze byc urodzenie sie w kraju, w ktorym szkolnictwo stoi na odpowiednio wysokim poziomie. Jesli popularnosc zdobywaja utwory, ksiazki czy dziela sztuki, ktore poczatkowo zostana ocenione pozytywnie, to szczescie tworcy moze zalezec wlasnie od tej pierwszej opinii, ktora posluzy pozostalym za punkt odniesienia. Bez wlasciwego momentu i miejsca przyjscia na swiat, bez spotykania przypadkowych i pomocnych ludzi, bez wybrania sobie wlasciwych rodzicow okazuje sie, ze ciezka praca i talent czesto nie wystarcza, by spelnil sie amerykanski sen.
W hiperkonkurencyjnym swiecie XXI wieku Frank probuje opowiedziec niepopularna i kontrowersyjna historie, ktora godzi w podstawy merytokracji. W fascynujacym eseju laczy osobiste doswiadczenia z wynikami badan z zakresu psychologii i ekonomii behawioralnej. Proponuje tez wlasna recepte na taki stan rzeczy. Zauwaza, ze im wyzej zajdziemy, tym bardziej przywiazujemy sie do opowiesci o swojej wyboistej drodze do sukcesu. Jednak jak pokazuja badania - ci, ktorzy przyjeli do wiadomosci, ze szczescie odegralo w ich zyciu znaczaca role, byli gotowi pomoc innym, kierujac sie prosta wdziecznoscia. A co byloby - pyta Frank - gdybysmy sprobowali sprawiedliwe podzielic sie szczesciem?
