Read more
Pelna historia tragedii wolynskiej ? kolejna odslona
Niniejsza ksiazka opowiada o ostojach polskosci podczas rzezi wolynskiej ? najwiekszych osrodkach samoobrony. Tworzone ad hoc staly sie azylem dla Polakow starajacych sie uchronic przed wyrznieciem. Ukrainscy nacjonalisci skazali ich bowiem na eksterminacje. Na dowod autor przytacza opisy ukrainskich zbrodni, ktore rozszalaly sie na Wolyniu i ktore zmusily Polakow do utworzenia samoobrony w miastach.
Nie wszyscy zdolali sie w nich schronic. Ci, ktorym sie to udalo, stali sie swiadkami zwyrodnialych mordow. Ukraincy nie chcieli pozostawiac swiadkow, dlatego tez z zaciekloscia atakowali miasta. Nie zrezygnowali nawet wowczas, gdy ziemia drzala juz od wystrzalow armat, zwiastujac nadejscie Sowietow.
Ksiazka omawia dzialalnosc samoobrony w Panskiej Dolinie, zorganizowanej przez dzialaczy ruchu ludowego, ktora odpierala ataki sil ukrainskich az do nadejscia Sowietow. Nie mial tego szczescia Mizocz. Jego mieszkancy, po zacieklej obronie, musieli pod eskorta wycofac sie do Dubna.
Ataki odparla samoobrona w Dederkalach i Ostrogu. Obronila sie pobliska Witoldowka. Nie dali sie wyrznac mieszkancy Rybcza. Banderowcy, nie chcac podejmowac walki z dobrze uzbrojona zaloga, udali sie do Wisniowca, gdzie w klasztorze Karmelitow wyrzneli kilkuset Polakow.
Czesciowo wypelnila zadanie samoobrona w Hucie Stepanskiej. Poniosla ciezkie straty i z braku amunicji musiala - wraz z ochraniana ludnoscia - wycofac sie. Duzy sukces, porownywalny ze Zbarazem, osiagnela samoobrona polska w rejonie Zaslucza.
Na polnocno-wschodnim Wolyniu sytuacja byla jeszcze bardziej skomplikowana. Tutaj Polacy, broniac sie przed Ukraincami, musieli balansowac miedzy Niemcami a silnymi zgrupowaniami partyzantki sowieckiej. Ich dowodcy nie ukrywali, ze traktuja Wolyn jako czesc Zwiazku Radzieckiego. Jakikolwiek sojusz i wspolpraca mogly miec tylko charakter czasowy i taktyczny.
Autor poswieca tej sprawie duzo uwagi, cytujac sowieckie dokumenty, szyfrowki i rozkazy. Podobnie jak w pierwszym tomie, przywoluje unikatowe dokumenty ukrainskie oraz relacje, wspomnienia i pamietniki swiadkow, ktorzy na wlasne oczy widzieli tamte wydarzenia.
Marek Koprowski jest jednym z najciekawszych polskich popularyzatorow historii.
"Do Rzeczy"
Marek A. Koprowski
Pisarz, dziennikarz, historyk zajmujacy sie tematyka wschodnia i losami Polakow na Wschodzie. Plonem jego wypraw i poszukiwan jest wiele ksiazek, z czego kilkanascie ukazalo sie nakladem Wydawnictwa Replika. Za serie Wolyn. Epopeja polskich losow 1939-2013 otrzymal Nagrode im. Oskara Haleckiego w kategorii "Najlepsza ksiazka popularnonaukowa poswiecona historii Polski w XX wieku". Jest tez laureatem nagrody "Polcul - Jerzy Bonicki Fundation" za dzialalnosc na rzecz utrzymania kultury polskiej na Wschodzie.
