Read more
Jerzy Franczak - prozaik, eseista, literaturoznawca. Adiunkt w Katedrze Antropologii Literatury i Badan Kulturowych na Wydziale Polonistyki UJ. Redaktor magazynu literackiego w "Tygodniku Powszechnym". Autor zbiorow opowiadan i powiesci oraz rozpraw: Rzecz o nierzeczywistosci. Jean-Paul Sartre i Witold Gombrowicz (2002), Poszukiwanie realnosci. Swiatopoglad polskiej prozy modernistycznej (2007).
Ksiazka ta przynosi pierwsza calosciowa prezentacje filozofii Jacques'a Ranciere'a na gruncie polskiej humanistyki. Tego rodzaju synteza musi jednak uwzglednic kilka specyficznych czynnikow. Po pierwsze, Ranciere'a to mysliciel adyscyplinarny, operujacy w przestrzeni dyskursywnego niedookreslenia. Jego ambicja pozostaje wytyczanie drog pomiedzy roznymi domenami, pozwalajace zawiesic zwiazane z nimi uprawomocnienie wladzy. Podazajac tymi drogami, przecinamy terytoria tradycyjnie zarezerwowane dla teorii polityki, socjologii, psychologii, estetyki, historii literatury, itp. Po drugie, wedle francuskiego filozofa wszelkie myslenie zasadza sie na ponownym przemysleniu, przemieszczajacym przedmiot z miejsca, w jakim sie zwyczajowo ujawnia. Dlatego Bladzace slowa to proba wielostronnej problematyzacji szeregu zagadnien i pojec (takich jak dzielenie zmyslowego, policja i polityka, nieme slowo, niezgoda i in.). Po trzecie, namysl Ranciere'a wylania sie ze sporu; by zrozumiec oryginalna idee politycznego upodmiotowienia czy koncepcje emancypacji wyrazona przy wykorzystaniu figur "mistrza ignoranta" oraz "filozofa plebejskiego", trzeba zrekonstruowac polemiki, z ktorych one wyrastaja. Z tego wzgledu pierwszoplanowymi bohaterami tej ksiazki staja sie tacy mysliciele, jak Michel Foucault, Pierre Bourdieu, Louis Althusser, Chantal Mouffe czy Alain Badiou. Rownoczesnie w centrum zainteresowania znajduje sie, zgodnie z tytulem, filozofia literatury. Analizom zmiennych historycznie rezimow sztuki towarzysza interpretacje kanonicznych dziel, ktorych autorami sa pisarze roznych epok (Gustave Flaubert, Max Jacob, Bertold Brecht, Vladimir Nabokov, Philip Roth). Literatura ujawnia tutaj swoj utajony polityczny potencjal, albowiem modyfikuje mape tego, co mozliwe do pomyslenia, nazwania, odczucia i zdzialania.
