Ulteriori informazioni
Ksiazka wydana we wspolpracy z Muzeum Historii Zydow Polskich Polin oraz Stowarzyszeniem Zydowski Instytut Historyczny w Polsce.
Z poslowiem Piotra Oseki
Wydarzenia, o ktorych opowiadaja moi bohaterowie, rozegraly sie, gdy mialem dwa, trzy lata. Nie ominely rowniez mojego rodzinnego domu. Dzisiaj umiem nazwac emocje, ktore juz na zawsze zostana powiazane z liczba szescdziesiat osiem. To poczucie odrzucenia, zal i samotnosc.
Postanowilem zrozumiec, dlaczego tak wielu Zydow wyjechalo z Polski po wydarzeniach Marca szescdziesiatego osmego i dlaczego tylu zostalo. Na przelomie 2016 i 2017 roku odbylem prawie osiemdziesiat spotkan z tymi, ktorzy po wojnie szesciodniowej w Izraelu oraz po Marcu podejmowali decyzje o pozostaniu w Polsce lub jej opuszczeniu. Zadawalem im pytania w swoim imieniu oraz, mam wielka nadzieje, ze i w Twoim - Drogi Czytelniku.
Dzisiaj wiem wiecej, ale dalej nie rozumiem wielu rzeczy. Jedno z pytan, z ktorym pewnie pozostane na zawsze, brzmi: dlaczego opuszczajacy Polske Zydzi widzieli tak malo rak wyciagnietych do nich w gescie pozegnania?
To sa wydarzenia, ktore mialy miejsce piecdziesiat lat temu, dwadziescia trzy lata po II wojnie swiatowej.
Mikolaj Grynberg
"Bolesna, gorzka, potrzebna. Taka jest ta ksiazka rozmow. Pytania bywaja podobne, ale kazda historia jest tu inna. To, co je laczy, to zadany gwalt: rozdzielono tozsamosc polsko-zydowska i tym, ktorzy wyjechali, odebrano polskosc. Wszyscy, rowniez ci, ktorzy zostali, stracili poczucie przynaleznosci. Jedno z ostatnich pytan tej ksiazki brzmi: Kiedy dla nich skonczyl sie Marzec '68? I czy rzeczywiscie sie skonczyl?" Justyna Sobolewska
