Read more
Sair veya yazarlarin, kendilerinden önce yasamis ve eser vermis edebiyatcilarla, cagdaslari olan sanatkarlar hakkindaki fikirleri, tespit veya degerlendirmeleri her zaman ilgi cekici olmustur. Edebiyat arastirmacisi, her ne kadar ilm bir disiplin dairesinde, her türlü sözlü-yazili kaynaga basvurarak üzerinde calistigi eser veya sahsiyet hakkinda birtakim sonuclara varirsa da, bir sanatkari en iyi, sanatin demirden leblebisini cignemis olan, eser vermenin güclügünü bilen, yaratmanin sancisini ceken sair veya yazarlar idrak ederler. Bu kisilerin dikkatleri her zaman dogru veya isabetli degilse de ilgi cekici olagelmistir. Bir sair ya da yazarin, eserini olustururken icinde bulundugu isba halini yasamis ve sanatin sarp yollarindan gecmis olan diger bir edebiyatcinin fikirleri, herhangi bir arastirmacinin hükümlerinden ister-istemez farkli olur. Bu, bir sehri disindan görmekle icinde yasamis olmanin farki gibidir.
Özellikle sairlerin pek cogunun kendi siirini cogu zaman üstün bulmalari ve her sanatkarda az veya cok bulunan enaniyet duygusu dolayisiyla kimi zaman objektifligin yitirildigi görülürse de bu, okuyucuyu orijinal ve benzersiz diger hükümlerden mahrum etmemelidir. Türk edebiyatinda, kendisi de sair olan bazi sahsiyetlerin kaleme aldiklari suara tezkirelerinde karsimiza cikan orijinal degerlendirmeler, yine Tanzimat sonrasi Türk edebiyatinda Namik Kemal ve Ziya Pasadan baslayarak artan sairlerin tenkit faaliyetleri bu hükmümüzü destekler mahiyettedir. Recaizade Mahmut Ekrem, Muallim Naci, Menemenlizade Mehmed Tahir, Tevfik Fikret, Cenab Sehabeddin, daha yakin dönemde Yahya Kemal ve Ahmet Hamdi Tanpinar edeb eser sahibi olan ama ayni zamanda tenkid eserler veren sahsiyetlerin ilk akla gelenlerindendir. Devrinin en renkli, etkili simalarindan birisi olan Süleyman Nazif de manzum ve mensur pek cok eser kaleme almis, bunun yaninda, hem kendi devrinden önce yasamis sair ve nasirlerin, hem de cagdasi edebiyatcilarin eserleri hakkinda cesitli hacimlerde yazi ve kitaplar birakmis birisidir.
